Γράφει ο Δρ. Γεώργιος Ηλίας MD, Msc, PhD, Γενικός Χειρουργός & Διδάκτορας της Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.
Ο τραυματισμός των χοληφόρων πόρων είναι η πιο ανησυχητική επιπλοκή κατά τη λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή, την επέμβαση εκλογής για την αντιμετώπιση καλοήθων παθήσεων της χοληδόχου κύστης, όπως η χολοκυστίτιδα. Κλειδί στην αποφυγή αυτής της επιπλοκής είναι η απαραίτητη εμπειρία κι εξειδίκευση του χειρουργού. Πλέον, όμως, έρχεται να προστεθεί κι ένα επιπλέον όπλο:
Η ενδοεγχειρητική απεικόνιση σε πραγματικό χρόνο του χολικού δέντρου με χρήση πράσινης ινδοκυανίνης (ICG) και ενός εξελιγμένου Μόνιτορ.
Η χολοκυστεκτομή είναι μια από τις πιο συχνά εκτελούμενες επεμβάσεις στη γενική χειρουργική, με πάνω από ένα εκατομμύριο εγχειρήσεις παγκοσμίως κάθε χρόνο!
Η πραγματοποίηση της χολοκυστεκτομή με ελάχιστα επεμβατική μέθοδο, όπως είναι η λαπαροσκοπική, αντιπροσωπεύει σήμερα το χρυσό πρότυπο για ασθενείς με καλοήθεις διαταραχές της χοληδόχου κύστης.
Ο τραυματισμός των χοληφόρων πόρων, με διάφορα επίπεδα σοβαρότητας, αντιπροσωπεύει την πλέον ανεπιθύμητη επιπλοκή μετά από λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή.
Ποσοστά κινδύνου
Οι πιθανότητες αυτής της επιπλοκής, π.χ. για πέτρες στη χοληδόχο κύστη χωρίς οξεία φλεγμονή στα χέρια ενός έμπειρου χειρουργού έχει αναφερθεί ότι είναι της τάξης του 0,4% μόνο.
Αντίθετα, η λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή για οξεία χολοκυστίτιδα έχει αποδειχθεί ότι σχετίζεται με πολύ υψηλότερο κίνδυνο τραυματισμού των χοληφόρων, με το σχετικό ποσοστό να διαμορφώνεται έως και στο 4% στη διεθνή βιβλιογραφία, ανάλογα με την έκταση της φλεγμονής της χοληδόχου κύστης.
Αν και ένα σημαντικό ποσοστό των τραυματισμών στα χοληφόρα αποτελείται από μικρές κακώσεις, εκτεταμένοι και πολύπλοκοι τραυματισμοί στο χοληφόρο δέντρο κατά τη διάρκεια της λαπαροσκοπικής χολοκυστεκτομής μπορεί να έχουν σοβαρές συνέπειες για τους ασθενείς.
Παραδοσιακά μέτρα
Ιστορικά, έχουν εφαρμοστεί πολλά μέτρα για τη μείωση του κινδύνου τραυματισμού των χοληφόρων κατά τη λαπαροσκοπική χολοκυστεκτομή. Η παρασκευή εντός του τριγώνου του Calot αποτελεί, παραδοσιακά, το πιο συχνά χρησιμοποιούμενο μέσο πρόληψης του τραυματισμού των χοληφόρων.
Η ενδοχειρουργική υπερηχογραφική και ακτινογραφική εξέταση του χοληφόρου δέντρου αποτελούν πρότυπες μεθόδους για τον καθορισμό της ανατομίας των εξωηπατικών χοληφόρων κατά τη διάρκεια της χειρουργικής επέμβασης.
Παρά τα μέτρα αυτά, ωστόσο, ο τραυματισμός των χοληφόρων παραμένει ένα σοβαρό πρόβλημα.
Η λύση του ICG
Η πλέον σύγχρονη απάντηση σε αυτό το πρόβλημα είναι ενδοεγχειρητική φθορίζουσα χολαγγειογραφία με χρήση πράσινης ινδοκυανίνης (ICG). Η ICG είναι μια χρωστική ουσία που φέρει ένα σημαντικό πλεονέκτημα: μεταβολίζεται στο ήπαρ και απεκκρίνεται μέσω των χοληφόρων και έχει την ιδιότητα να φθορίζει όταν εκτίθεται σε υπέρυθρο φως.
Ο συνδυασμός αυτός καθιστά την ICG ένα εξαιρετικό μέσο για την απεικόνιση των χοληφόρων δέντρων.
Η ICG χορηγείται ενδοφλέβια περίπου μια ώρα πριν την επέμβαση. Κατά τη διάρκεια της λαπαροσκοπικής χολοκυστεκτομής, ο χειρουργός εισάγει μέσω μικρών οπών τα ειδικά και πολύ λεπτά λαπαροσκοπικά εργαλεία, στα οποία περιλαμβάνεται και μια μικρο-κάμερα με συσκευή εκπομπής υπέρυθρης ακτινοβολίας.
Η ακτινοβολία αυτή κάνει την ICG στα χοληφόρα να φθορίζει και απεικονίζει την όλη ανατομία της περιοχής με το βέλτιστο δυνατό τρόπο, επιτρέποντας στο χειρουργό να αποφύγει τον επικίνδυνο τραυματισμό των χοληφόρων κατά την εκτομή της χοληδόχου κύστης.
Η τεχνική αυτή εφαρμόζεται με επιτυχία από τον Γενικό Χειρουργό Δρ. Ηλία και τη Χειρουργική του Ομάδα, διασφαλίζοντας τις πλέον ασφαλείς συνθήκες για την πραγματοποίηση λαπαροσκοπικών χολοκυστεκτομών, ακόμα και στα πιο οξεία περιστατικά χολοκυστίτιδας.
